Evliya Çelebi Seyahatnamesi Bilimsel Neşir Projesi (KETEBE)

Evliya Çelebi Çalışmaları Merkezi ve Ketebe Yayınları iş birliğinde yürütülen Evliya Çelebi Seyahatnamesi Bilimsel Neşir Projesi kapsamında 10 ciltlik bilimsel neşirgünümüz Türkçesi ve dijital edisyon hazırlığı devam ediyor. 2021 yılında kurulan Evliya Çelebi Çalışmaları Merkezi’nin yönetmeliğinde de belirtildiği üzere, Seyahatname’nin bilimsel neşri merkezin en önemli projelerinden biri olarak öne çıkıyor. Merkezin kuruluşuyla birlikte ön hazırlıkları başlayan proje, çeşitli aşamalardan geçtikten sonra 2023 yılında Ketebe ile yapılan mutabakatla resmî olarak hayata geçirildi.

Projenin ilk ürünü olan bilimsel neşir, 2026 yılında yayımlanacak.

Bilimsel Neşir İhtiyacı

Evliya Çelebi’nin 17. yüzyılda kaleme aldığı Seyahatname, Osmanlı coğrafyasının yanı sıra Avrupa, Afrika ve Asya’dan gözlemler içeren eşsiz bir eser olarak hem Türkçe hem de dünya kültürü için temel kaynaklardan biridir. 1896’dan bu yana eserin farklı yayınları, sadeleştirmeleri ve özetleri yapıldı; ancak filolojik yaklaşımla bilimsel ölçütlere uygun tam bir neşir ortaya konmadı.

Bu projede, dönemin dil özellikleri, yerel ağızlar, şahıs ve yer adları, kavramlar ve özel işaretlemeler eksiksiz yansıtılıyor. Filolojik bir yaklaşımla mukayeseli transkripsiyon ve edisyon kritiği yapılıyor; böylece önceki yayınlardaki okuma hataları, eksiklikler ve sadeleştirme sorunları gideriliyor.

Çalışmanın Kapsamı

Titiz bir editöryal süreç sonucunda:

  • 10 ciltlik bilimsel neşir
  • Günümüz Türkçesi
  • Dijital edisyon
  • Seyahatname sözlükleri (yer adları, kavramlar, şahıs adları üzerinden)

hazırlanıyor. Bu sayede eser, dilbilimden tarihe, mimariden edebiyata pek çok alanda güvenilir bir kaynak olarak kullanılabiliyor.

Editörler ve Katkı Sağlayanlar

Proje, uluslararası Evliya Çelebi uzmanı Prof. Dr. Robert Dankoff danışmanlığında, Prof. Dr. Musa Duman ve Doç. Dr. İlhami Danış yürütücülüğünde sürüyor. Editörlüğünü Prof. Dr. Musa Duman, Prof. Dr. Hayati Develi ve Doç. Dr. İlhami Danış üstleniyor.

Hazırlayan ekipte: Musa Duman, Hayati Develi, Sait Türkhan, İlhami Danış, Turan Gökçe, Mehmet Ertaş, Bilal Alpaydın, Hanifi Vural, Feryal Korkmaz, Didem Akyıldız, Fatih Odunkıran, Ömer Yağmur, Zehra Sağ, Nurettin Gemici yer alıyor.

Danışma Kurulu

Farklı coğrafyalara dair yer ve şahıs adları ile filolojik detaylar konusunda Prof. Dr. Nuran Tezcan, Prof. Dr. Zekeriya Kurşun, Sabri Koz, Doç. Dr. Yunus Uğur, Prof. Dr. Slobodan İllić, Prof. Dr. Gerald MacLean, Prof. Dr. Donna Landry, Dr. Marta Andrić, Dr. Vjeran Kursar, Prof. Dr. Anđelko Vlašić, Dr. Balázs Sudár, Prof. Dr. Hakan Karateke, Doç. Dr. Fahd Kasumović ve Dr. Ercan Akyol katkı sağlıyor.